Tham dự hội thảo có đồng chí Nguyễn Hữu Tháp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Giáo sư, Tiến sĩ Trần Công Luận, Hiệu trưởng trường Đại học Tây Đô; Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức, Khoa Dược - Trường Đại học Tôn Đức Thắng; đại diện lãnh đạo các sở, ngành, địa phương liên quan; các nhà khoa học cùng các hộ dân tham gia trồng và liên kết trồng Sâm Ngọc Linh...

Sâm Ngọc Linh là loài cây đặc hữu, quý hiếm, phân bố hẹp có danh tiếng trên thế giới và được xem là “Quốc bảo” của Việt Nam do có giá trị về  vượt trội so với các loài sâm khác trên thế giới thuộc chi Panax. Tại tỉnh Kon Tum cây Sâm Ngọc Linh phân bố tại các huyện Tu Mơ Rông, Đăk Glei, Kon Plông.

Đến nay, trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông đã phát triển được 2.800ha Sâm Ngọc Linh, lớn nhất cả nước. Trong 5 năm qua, cây Sâm Ngọc Linh đã góp phần xóa gần 2.000 hộ nghèo, giúp hàng trăm hộ đã làm giàu, cá biệt có hộ thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm.

Thực hiện Quyết định 611/QĐ-TTg ngày 01/6/ 2023 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030 định hướng đến năm 2045, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp tỉnh Kon Tum đã rất quan tâm chỉ đạo để phát triển Sâm Ngọc Linh và dược liệu trên địa bàn tỉnh, đã có nhiều Nghị quyết, Chương trình, Kế hoạch để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp tham gia trồng, phát triển và chế biến Sâm Ngọc Linh.

Để phát triển vùng trồng, tỉnh Kon Tum đã phê duyệt Quy hoạch phát triển Sâm Ngọc Linh tỉnh Kon Tum giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn đến năm 2025 với tổng diện tích quy hoạch phát triển là 31.742 ha, trong đó vùng lõi trồng Sâm Ngọc Linh có độ cao từ 1.500m trở lên là 16.988ha, vùng đệm bảo vệ vùng lõi, bảo vệ môi trường, sinh thái và ổn định khí hậu tạo điều kiện thích nghi để phát triển Sâm Ngọc Linh là 14.754ha (độ cao từ 1.200m - 1.500m)…

Tuy nhiên, Sâm Ngọc Linh cũng có nhiều loại củ, sâm có vẻ ngoài tương tự, điều này khiến người tiêu dùng khó nhận biết, phân loại, tạo cơ hội cho những kẻ xấu lừa đảo. Thực tế là đã xảy ra các trường hợp rao bán Sâm Ngọc Linh giả bằng những loại củ có vẻ ngoài giống Sâm Ngọc Linh, người chịu thiệt đầu tiên là khách hàng khi bỏ số tiền lớn nhưng không mua đúng sản phẩm chất lượng, còn người trồng tâm huyết thì bị ảnh hưởng uy tín…

Với mong muốn của người dân, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu về tổ chức một cuộc tọa đàm về Sâm Ngọc Linh ngay tại vùng cuội nguồn của Sâm Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông đã tổ chức buổi hội thảo để giúp nhận diện rõ, đầy đủ hơn giá trị của Sâm Ngọc Linh. Từ đó, giúp người dân, doanh nghiệp, cộng đồng trên cả nước có thêm thông tin chính thống để phân biệt Sâm Ngọc Linh với các loại sâm, củ khác…

Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Phó chủ tịch UBND tỉnh mong muốn các nhà khoa học, các chuyên gia, lãnh đạo các sở ngành, đặc biệt là các doanh nghiệp, các hộ gia đình trồng Sâm Ngọc Linh quan tâm, thảo luận về những giá trị của cây Sâm; tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng Sâm Ngọc Linh, phương pháp phân biệt Sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác, đồng thời, có giải pháp để liên kết, phát triển để Sâm Ngọc Linh là cây dược liệu quý, giúp bà con Nhân dân có thể làm giàu từ cây Sâm Ngọc Linh.

Đồng thời cần phát triển Sâm Ngọc Linh gắn với phát triển du lịch và quan trọng hơn nữa là làm sao để bảo vệ và phát triển thương hiệu Sâm Ngọc Linh, đưa Sâm Ngọc Linh vươn tầm ra thế giới. Các nhà khoa học cần có nhiều nghiên cứu khoa học hơn nữa về các loại sâm để giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn giá trị của cây Sâm Ngọc Linh và những vùng trồng, phát triển sâm Ngọc Linh…

Tại hội thảo các đại biểu đã được nghe một số tham luận của các nhà khoa học, như: Sâm Việt Nam (sâm Ngọc Linh): Lịch sử, khoa học và thực tiễn; Xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm quốc gia Sâm Việt Nam - Sâm Ngọc Linh nhìn từ góc độ lịch sử, khoa học và thực tế; Kiểm nghiệm phân biệt Sâm Ngọc Linh và sâm Lai Châu bằng phương pháp sắc ký - so sánh với phương pháp phân tích DNA…

Các tham luận trình bày tại hội thảo tập trung phản ánh về quá trình phát hiện; giá trị to lớn của Sâm Ngọc Linh; xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia Sâm Ngọc Linh; các giải pháp nâng tầm và cách phân biệt Sâm Ngọc Linh cùng các loại sâm khác.

Hội thảo lần này kế thừa từ Hội thảo tại TP Hồ Chí Minh, mang tính chất mở nên đã nhận được rất nhiều câu hỏi của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, các cơ quan báo chí. Trên cơ sở thảo luận sôi nổi, hội thảo cũng đã giải đáp đầy đủ, chi tiết các vấn đề người dân quan tâm như cách phòng trừ bệnh cho cây sâm; phân tích giá trị của cây Sâm Ngọc Linh so với các loại sâm khác; biện pháp nâng cao giá trị Sâm Ngọc Linh; áp dụng khoa học kỹ thuật trong phát triển sâm…

Trong khuôn khổ hội thảo, nhóm nghiên cứu Sâm Việt Nam của Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã ký kết hợp tác với Công ty CP sâm Ngọc Linh Kon Tum để nghiên cứu về sự phát triển hoạt chất trên cây sâm Ngọc Linh qua các chu kỳ phát triển hàng năm.

Ký kết hợp tác và hỗ trợ thành lập Viện nghiên cứu Sâm Ngọc Linh - Sâm Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh giữa Công ty CP Vingin với nhóm nghiên cứu do Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức (Trường Đại học Tôn Đức Thắng) và Giáo sư, Tiến sĩ Trần Công Luận (Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Đô) làm đại diện. Nhóm nghiên cứu cũng ký kết với UBND huyện Tu Mơ Rông về nghiên cứu và chuyển giao phương pháp kiểm nghiệm phân biệt nhanh sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác…

Lê Thiện