Thực hiện Quyết định số 88/QĐ-TTg ngày 20/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Tăng cường năng lực quản lý và thực thi có hiệu quả pháp luật bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan đến năm 2020, định hướng đến năm 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao nhiệm vụ tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện Đề án. Trong năm qua, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm pháp luật và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về quyền tác giả, quyền liên quan đã được thực hiện và đạt nhiều kết quả.

Về công tác thanh tra theo kế hoạch

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thành lập 04 đoàn thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về công tác quản lý nhà nước đối với kinh doanh dịch vụ karaoke tại Bắc Giang, Cà Mau, Hưng Yên và Nghệ An; thanh tra chấp hành các quy định pháp luật về hoạt động kinh doanh dịch vụ karaoke đối với 18 cơ sở tại tỉnh Bắc Giang, Cà Mau, trong đó có nội dung chấp hành quy định pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan trong hoạt động kinh doanh âm nhạc; 03 đoàn thanh tra việc thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động nghệ thuật biểu diễn tại Phú Yên, Bình Thuận, Khánh Hòa; 01 đoàn thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về hoạt động nghệ thuật biểu diễn, quyền tác giả, quyền liên quan, hoạt động quảng cáo đối với Cuộc thi "Hoa hậu Thế giới - Việt Nam 2023" - "Miss World - Vietnam 2023" trong đó việc khai thác, sử dụng tác phẩm âm nhạc theo các Hợp đồng đã thoả thuận, thực hiện đúng quy định pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan.

Kết luận thanh tra đã kiến nghị các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao tăng cường công tác phổ biến các văn bản pháp luật có liên quan, trong đó có Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan; chỉ đạo Thanh tra Sở tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật trong hoạt động nghệ thuật biểu diễn, kinh doanh dịch vụ karaoke trên địa bàn.

Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao tiến hành trên 44 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành văn hóa, thể thao và du lịch, qua đó đã khởi tố 01 vụ án hình sự; xử lý vi phạm hành chính 03 trường hợp vi phạm về quyền tác giả, quyền liên quan; và đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông ngăn chặn truy cập đối với 910 trang web cung cấp nội dung có dấu hiệu vi phạm bản quyền phim, truyền hình, chương trình, giải đấu thể thao…

Bộ Công Thương đã chỉ đạo các Cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng kế hoạch kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm đối với hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ giai đoạn 2021-2025. Từ ngày 01/012023 đến hết ngày 30/11/2023, lực lượng Quản lý thị trường đã thanh tra, kiểm tra, xử lý 22 vụ vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan và thu ngân sách từ việc thực thi các Quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 222.000.000 đồng.

Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch/ Sở Văn hóa và Thể thao các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng kế hoạch, tổ chức, phối hợp với đơn vị thuộc Công an tỉnh, phòng văn hóa, thông tin các quận, huyện tổ chức lồng ghép thanh tra, kiểm tra nhiều nội dung hoạt động văn hóa đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên địa bàn, trong đó có kiểm tra việc thực hiện các quy định pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan; nhắc nhở, yêu cầu các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động văn hóa, kinh doanh dịch vụ văn hóa như dịch vụ karaoke, biểu diễn nghệ thuật, phổ biến phim... cam kết chịu trách nhiệm, thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ tôn trọng quyền tác giả, quyền liên quan.

Về xử lý đơn yêu cầu của chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, cung cấp thông tin, tài liệu cho các đơn vị thực thi pháp luật quyền tác giả, quyền liên quan

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận được nhiều đơn đề nghị của chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan đối với các vụ việc về phần mềm máy tính, phần mềm game, phim điện ảnh, chương trình phát sóng trận đấu bóng đá…; việc xử lý, giải quyết như sau:

Tổ chức 30 cuộc đối thoại giữa chủ sở hữu chương trình phần mềm máy tính và doanh nghiệp sử dụng và các bên thống nhất kế hoạch hợp tác; làm việc với Ban tổ chức chương trình nghệ thuật “Chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới của Blackpink 2023 (Blackpink World Tour 2023)" diễn ra vào ngày 29/7/2023 và 30/7/2023 tại Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình và kết quả là đơn vị tổ chức và Trung tâm bản quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (đại diện chủ sở hữu quyền tác giả âm nhạc) đã đạt được thỏa thuận, thống nhất mức thu tiền bản quyền buổi biểu diễn.

Tiếp nhận, thụ lý và giải quyết 13 vụ việc kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo về quyền tác giả, quyền liên quan. Các vụ việc được giải quyết bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Gửi văn bản tới các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trung gian triển khai các biện pháp kỹ thuật nhằm ngăn chặn người dùng internet truy cập vào các trang website vi phạm phát sóng trực tiếp hoặc gián tiếp (các trận bóng đá giải Ngoại Hạng Anh; Cúp C1 Châu Âu; tác phẩm điện ảnh và các chủ thể quyền sở hữu nội dung là truyện tranh; phim “Khói lửa nhân gian” của K+; gỡ bỏ và ngăn chặn truy cập 530 trang website vi phạm, 3611 link có nội dung vi phạm).

Gửi văn bản khuyến cáo tới hàng nghìn doanh nghiệp yêu cầu chấp hành các quy định của pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan đối với chương trình phần mềm máy tính, không cài đặt, không sao chép sử dụng các chương trình phần mềm máy tính vi phạm quyền tác giả; yêu cầu chấp hành các quy định của pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan, không sao chép sử dụng những hình ảnh, âm nhạc, video của Shutterstock.Inc trong hoạt động kinh doanh thương mại mà không được sự cho phép của Shutterstock Inc.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 36 lượt tổ chức, cá nhân vi phạm trong hoạt động báo chí, xuất bản và thông tin trên mạng với tổng số tiền xử phạt hơn 1.063.000.000 đồng; tiếp nhận và xử lý 14 đơn thư phản ánh, khiếu nại, tố cáo vi phạm pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan trong hoạt động báo chí, xuất bản, in, phát hành và thông tin trên mạng.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát cho thấy hầu hết các cơ quan, đơn vị báo chí, xuất bản, nghệ thuật tại các địa phương thực hiện nghiêm túc quy định pháp luật về bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan; Một số cơ sở kinh doanh vi phạm về sở hữu trí tuệ, quyền tác giả và quyền liên quan (các hành vi phạm chủ yếu bị xử lý là: Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định; Sao chép bản ghi âm, ghi hình nhằm mục đích thương mại mà không được phép của chủ sở hữu quyền hoặc tổ chức đại diện tập thể quyền liên quan; Sử dụng bản ghi âm, ghi hình nhằm mục đích thương mại đã công bố trong nhà hàng, khách sạn, cửa hàng, siêu thị; cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ bưu chính viễn thông, môi trường kỹ thuật số; trong các hoạt động du lịch, hàng không, giao thông công cộng, các hoạt động kinh doanh thương mại khác mà không trả tiền sử dụng cho chủ sở hữu…). Sau khi phát hiện vi phạm, một số địa phương đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quyền tác giả, quyền liên quan.

Qua tổng hợp từ các địa phương đã gửi báo cáo cho thấy cơ bản đại đa số địa phương không nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo, yêu cầu xử lý vi phạm về quyền tác giả, quyền liên quan; một số địa phương có nhận được đơn thư, tuy nhiên số lượng không nhiều./.

                                                                                      Trịnh Minh