Bản tin dự báo về ENSO của CPC (Trung tâm dự báo khí hậu thuộc cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia - Hoa Kỳ) ngày 9/8/2012 cho thấy: Các điều kiện trung gian của ENSO tiếp tục tồn tại trong tháng 7/2012, mặc dù nhiệt độ mặt nước biển lớn hơn trung bình nhiều năm trên khu vực phía Đông Thái Bình Dương. Hầu như tất cả các mô hình động lực đều dự báo các điều kiện El Nino có khả năng xuất hiện; tuy nhiên một số mô hình thống kê khác lại cho rằng các điều kiện trung gian của ENSO sẽ tiếp tục tồn tại cho đến hết năm 2012.

 

Bản tin dự báo ENSO của IRI ngày 9/8/2012 về cơ bản thống nhất với bản tin của CPC được xuất bản ngày 9/8/2012, nhưng cho rằng các điều kiện El Nino có khả năng phát triển trong tháng 8 hoặc tháng 9/2012. Dự báo xác suất của IRI về ENSO trong 3 tháng tới là: trung gian: 22%; và El Nino: 78%.

 

Kết quả tổng hợp của Trung tâm Khí hậu Quốc gia Úc (NCC) về các mô hình dự báo hiện tượng ENSO cho năm 2012 từ các Trung tâm dự báo lớn trên thế giới. Tính đến mùa từ tháng 9 - 11/2012, trong số 7 mô hình dự báo, có 3 mô hình dự báo pha trung gian và 4 mô hình dự báo pha nóng. Nếu kéo dài thời gian dự báo đến mùa sau (từ tháng 12/2012 - 2/2013) thì cũng có 4 mô hình dự báo pha trung gian và 3 mô hình dự báo pha nóng. Như vậy, tổng hợp các dự báo của NCC cho thấy các điều kiện khí quyển và đại dương có khả năng sẽ nghiêng dần về phía pha nóng (El Nino) trong 3 tháng tới.

 

 

Trong thời gian qua, thời tiết ở Tây Nguyên đã liên tục thay đổi làm sai khác đáng kể các kết quả dự báo dài hạn. Tính chất mùa của thời tiết cũng đã luôn diễn ra không tuân theo quy luật chung mang đến cả những yếu tố thuận lợi và không thuận lợi. Đến thời điểm giữa tháng 9, tổng lượng mưa ở nhiều vùng của khu vực Tây Nguyên còn đạt thấp. Mưa, lũ trong thời gian đầu và giữa mùa có sự biến động khác nhau giữa các vùng; một số nơi còn xảy ra hạn hán, thiếu nước ngay trong thời kỳ mùa mưa, còn ở nơi khác lại xảy ra mưa lớn sinh lũ ống, lũ quét gây tổn thất về người và của cải vật chất.

 

Dự báo chính xác diễn biến thời tiết trong các tháng còn lại của năm 2012, sẽ khó khăn hơn bởi thời tiết của Tây Nguyên trong những năm gần đây không chỉ chịu tác động mạnh mẽ của những biến động của khí quyển toàn cầu mà tính chất khu vực cũng đã đang có những tác động rất rõ, làm thay đổi đáng kể quy luật tự nhiên, trong đó có quy luật thay đổi theo mùa của các yếu tố khí hậu, thủy văn. Hiện tại đã là thời điểm giữa tháng 9 nên xét về mùa thời tiết nói chung thì khu vực Tây Nguyên đang bước dần vào thời kỳ cuối của mùa mưa hàng năm nhưng cũng là thời kỳ cao điểm ảnh hưởng của bão và lũ, lụt cùng các tai biến khác liên quan đến mưa bão.

 

 

Như vậy, trong thời gian còn lại của năm 2012, các địa phương một mặt cần tiếp tục thực hiện tốt công tác phòng chống lũ bão trong thời kỳ cao điểm của mùa mưa bão năm nay, đồng thời có các bước chuẩn bị cho mùa khô 2012 - 2013 với mục tiêu là hạn chế được những khó khăn, thiệt hại do lũ lụt, khô hạn và thiếu nước có thể xảy ra. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả của công tác phòng chống và giảm thiểu thiệt hại do các thiên tai có nguồn gốc từ khí hậu thủy văn gây ra cho Tây Nguyên trong thời gian từ nay đến hết mùa mưa lũ năm 2012 cũng như trong mùa khô 2012 - 2013 tới đây thì ngay từ lúc này cần thực hiện tốt các việc sau: (1) Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, thủy văn để luôn có sự chủ động trong công tác pháp phòng ngừa, ứng phó với thiên tai. (2) Tăng cường đầu tư để sửa chữa, gia cố, tu bổ, nâng cấp các công trình thủy lợi hiện có nhất là các hồ chứa, đồng thời theo dõi sát, nắm bắt chính xác tình hình biến động mưa - dòng chảy để có phương án đóng cửa hồ tích nước hợp lý làm sao có thể tích được lượng nước nhiều nhất theo khả năng trữ của hồ mà vẫn đảm bảo độ an toàn của công trình khi có xuất hiện mưa lũ muộn. Các hệ thống thủy lợi khác như các trạm bơm cũng cần được tập trung bảo dưỡng, nâng cao khả năng, hiệu quả phục vụ bơm tưới; các kênh mương dẫn nước cần được nạo vét khơi thông và tiếp tục kiên cố, bê tông hoá để giảm thấp nhất lượng nước thất thoát khi phục vụ dẫn nước. Lập phương án thực hiện phục hồi các công trình thủy lợi đã bị hư hỏng do mưa lũ hoặc dùng lâu năm nay đã xuống cấp. Tích cực điều tra, khảo sát, quy hoạch các vùng thường xuyên thiếu nước trong các mùa khô hàng năm, phân định vùng và cấp độ nguy cơ thiếu nước trong mùa khô tới, từ đó có những khuyến cáo tới chính quyền và nhân dân các địa phương để họ chuẩn bị các phương án chủ động khắc phục, tự tìm nguồn nước cho mình đồng thời kiến nghị hỗ trợ từ trên, kêu gọi đầu tư kinh phí và trang thiết bị phục vụ khai thác nguồn nước, ít nhất là đảm bảo được lượng nước phục vụ cho sinh hoạt của người dân. (3) Các ban ngành có liên quan và các địa phương cần chủ động hướng dẫn và chỉ đạo nhân dân thực hiện nghiêm túc việc triển khai quy hoạch vùng, loại cây trồng vật nuôi phù hợp với điều kiện thời tiết và khả năng cung cấp của nguồn nước ở mỗi vùng. Nên bố trí cấy trồng, vật nuôi với diện tích, số lượng hợp lý để hản chế ảnh hưởng tiếu cực của điều kiện thiếu nước trong mùa khô.

 

Những năm gần đây, hạn hán, gió bão, lũ lụt xảy ra liên tiếp ở nhiều nước trên thế giới cũng như ở nước ta và ngay cả ở khu vực Tây Nguyên đã cho chúng ta thấy sự tàn phá ghê gớm của các thiên tai có nguồn gốc của khí hậu, thủy văn. Do vậy, mọi sự cảnh giác đề phòng và có các phương án ứng phó phù hợp là hoàn toàn cần thiết. Thiên tai dẫu có nguy hiểm nhưng chúng ta có sự chuẩn bị đối phó chu đáo thì vẫn có thể hạn chế được những thiệt hại do chúng gây ra.