Theo các nhà khoa học, biến đổi khí hậu toàn cầu đang diễn ra trên thế giới và Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có khả năng phải hứng chịu những thiệt hại nặng nề nhất của thiên tai và biến đổi khí hậu.
 |
Ban chỉ huy PBLB&GNTT kiểm tra mức độ lũ quét
ở công trình thủy lợi Kà Ha (Đăk Hà)
|
Để thích ứng với biến đổi khí hậu, trong những năm qua, Chính phủ đã ban hành Chương trình phòng chống và giảm nhẹ thiên tai (2007), Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biên đổi khí hậu (2008), Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu (2001)... Thực hiện chủ trương của Chính phủ, tỉnh đã xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó đề ra những hành động cần ưu tiên trong những năm đến như xây dựng quy hoạch bảo vệ tài nguyên và chất lượng nước sông, hồ trên địa bàn tỉnh; xây dựng các khu dân cư đầy đủ các cơ sở hạ tầng thiết yếu; chương trình tăng cường kiểm soát, xử lý các nguồn thải, điểm nóng ô nhiễm tại khu vực đô thị, công nghiệp và nông thôn, bảo đảm nước sạch và vệ sinh môi trường, nâng cao chất lượng đời sống dân cư nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thực chất và tác động của việc biến đổi khí hậu ở tỉnh như thế nào? Theo UBND tỉnh, việc biến đổi khí hậu ở tỉnh trong những năm gần đây được thể hiện rõ nhất ở khí hậu và thời tiết đã bắt đầu có những thay đổi đáng kể. Các biểu hiện lớn và dễ quan sát nhất là ở các yếu tố nhiệt độ, mưa và dòng chảy sông suối. Trong 10 năm qua, nhiệt độ trung bình ở tỉnh tăng từ 0,50-0,70 độ C, cùng với đó là sự gia tăng chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm. Sự gia tăng biên độ nhiệt, ẩm ngày và đêm khiến một số nơi đang mất dần tính ôn hòa vốn có. Thiên tai ngày càng xảy ra khốc liệt (hán, hán nắng nóng hơn mức bình thường vào mùa khô; mưa lớn khiến quét, lũ ống xuất hiện nhiều hơn)...
Theo ông Văn Tất Cường-Phó giám đốc Sở NN&PTNT, để thích ứng với biến đổi khí hậu, ngành Nông nghiệp đã lập bản đồ nguy cơ lũ quét và sạt lở đất trên địa bàn các huyện (Kon Plong; Đăk Glei; Đăk Tô; Tu Mơ Rông); lập bản đồ phân vùng ngập lụt huyện Kon Plông; lập bản đồ phân vùng hạn hán, đánh giá rủi ro do hạn hán trên địa bàn tỉnh; lập dự án Quy hoạch thủy lợi tỉnh Kon Tum giai đoạn 2011-2020 và định hướng đến năm 2025 đã được UBND tỉnh Kon Tum; rà soát, bổ sung qui hoạch xây dựng những khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai; triển khai kế hoạch trồng rừng, bảo vệ và phát triển rừng...
Để nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo kịp thời về diễn biến thời tiết và hình tình thiên tai, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh xây dựng hệ hỗ trợ trực tuyến cảnh báo lũ cho lưu vực sông Đăk Bla (đang trong giai đoạn thực nghiệm), Chi cục Thủy lợi và phòng chống lụt bão tỉnh xây dựng hệ thống cảnh báo lũ trên các sông.
Để chủ động ứng phó với thiên tai, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 911/QĐ-UBND, ngày 07/9/2010 về thành lập Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và giảm nghẹ thiên tai (PCLB&GNTT) để chỉ đạo công tác phòng, chống lụt, bão và giảm nhẹ thiên tai trên địa bàn tỉnh. Hàng năm, Ban chỉ huy PCLB&GNTT tỉnh được củng cố, kiện toàn, đồng thời phân công nhiệm vụ cụ thể các thành viên xuống các địa bàn thường xuyên bị thiệt hại để nắm bắt tình hình và cùng với chính quyền địa phương chỉ đạo, điều hành, kịp thời xử lý các tình huống thiên tai nguy hiểm xảy ra.
Cũng theo ông Cường, việc nâng cao nhận thức cộng đồng để ứng phó với thiên tai trong những năm gần đây được đẩy mạnh bằng các việc làm cụ thể như: Ban chỉ huy PCLB&GNTT đã tổ chức đợt tập huấn cho cán bộ làm công tác phòng, chống thiên tai thuộc các huyện, thành phố; phối hợp tổ chức CECI (Dự án xây dựng năng lực phòng ngừa và ứng phó thiên tai cho cộng đồng vùng cao Việt Nam), Plan mở các lớp tập huấn phổ biến kiến thức về nâng cao nhận thức cộng đồng và tổ chức diễn tập ứng phó với thiên tai cho cán bộ, nhân dân ở huyện Tu Mơ Rông, Kon Rẫy, Kon Plong... Để tiếp tục thích ứng với biến đổi khí hậu, ngành Nông nghiệp tỉnh chú trọng công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng, lồng ghép thông tin về biến đổi khí hậu đến từng người dân nơi thường xuyên bị ảnh hưởng của biến đổi khí hậu; triển khai thực hiện kế hoạch Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng” tỉnh đoạn 2013-2015 đến các huyện, thành phố và các xã phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.
Bài, ảnh: Văn Nhiên