Đi trên đường phố Kon Tum, bạn sẽ gặp không ít những nét vẽ loằng ngoằng bằng sơn trắng trên đường, đó chính là sơ đồ Cảnh sát giao thông ghi lại hiện trường một vụ tai nạn giao thông đã xảy ra. Nếu nét vẽ sơn trắng còn mới thì kèm theo thường có những vùng thẫm màu là dấu vết máu của nạn nhân để lại trên mặt đường. Đặc biệt, những hình vẽ ấy thường có ở các giao lộ - ngã ba, ngã tư.
Vậy thì tại sao tai nạn giao thông hay xảy ra trên đường phố, kể cả các điểm nút giao thông có hệ thống đèn tín hiệu?
Nguyên nhân của TNGT thì người ta đã nói nhiều: Do ý thức chấp hành Luật giao thông đường bộ của người tham gia giao thông; do hạ tầng giao thông kém; do thiếu hiểu biết pháp luật về giao thông đường bộ v.v và v.v… Tất cả những nguyên nhân ấy đều đúng!
Theo hiểu biết và kinh nghiệm bản thân, xin có vài ý kiến lạm bàn về nguyên nhân và kinh nghiệm phòng tránh TNGT cho người đi xe máy tại thành phố Kon Tum để mọi người tham khảo.
 |
 |
Sơ đồ hiện trường vụ TNGT ở giao lộ Trần Phú - Phan Chu Trinh (ảnh trái)
và ở giao lộ Duy Tân - Hàm Nghi có dải phân cách đường một chiều (ảnh phải).
|
Tai nạn ở các giao lộ có đèn tín hiệu giao thông
Đương nhiên là do người điều khiển phương tiện không chấp hành nghiêm chỉnh tín hiệu đèn giao thông, phóng nhanh vượt ẩu khi liếc mắt không thấy sắc áo vàng của CSGT đứng trực. Nhưng cụ thể hơn, sở dĩ tai nạn giao thông thường xảy ra ở những nơi này – mà thường là hậu quả rất nghiêm trọng – là do người điều khiển phương tiện một bên cố phóng nhanh để qua ngã tư khi đèn hiệu đã chuyển sang màu vàng (và khi đó tốc độ xe thường vượt quy định), một bên thì đèn chưa chuyển sang màu xanh đã rồ ga đi tiếp. Khi ấy, TNGT xảy ra và rất khó xác định lỗi là do bên nào? Phải trông cậy đến nhân chứng có mặt tại hiện trường, mà nhân chứng chưa hẳn đã phản ánh chính xác (nhất là trong trường hợp có quan hệ quen biết với một trong hai bên bị TNGT), bởi sự việc xảy ra rất nhanh mà tín hiệu đèn luôn thay đổi theo chu kỳ mặc định…
Tai nạn ở các giao lộ không có tín hiệu giao thông.
Trong trường hợp này rõ ràng nguyên nhân là người điều khiển phương tiện (một bên hoặc cả hai bên) do thiếu hiểu biết và không chấp hành quy định về tham gia giao thông khi qua giao lộ (phải giảm tốc độ xe, quan sát các bên và cả đằng sau qua gương chiếu hậu, ra tín hiệu (xi nhan) nếu rẽ phải hoặc rẽ trái).
Hiểu biết quy tắc tham gia giao thông để thực hiện khi điều khiển xe máy trong nội thị là hết sức quan trọng và cần thiết. Có một tình trạng là hiện nay, các giao lộ ở nội thành Kon Tum hầu hết vuông góc, không có độ vòng cho tầm nhìn của người lái xe được mở rộng, thường bị tường, nhà, cây cối che khuất hạn chế tầm quan sát phía trước của người lái xe, nhất là khi vào cua đối đầu nhau rất nguy hiểm.
Đảm bảo nguyên tắc chính tâm.
Khi qua ngã tư, giả sử một người rẽ trái theo chiều đi của mình và một người ở phía vuông góc rẽ phải theo chiều đi của họ thì người rẽ trái phải thực hiện qua tâm ngã tư mới được rẽ trái. Người rẽ phải điều khiển xe áp sát vào lề phải theo chiều đi để thuận tiện cho việc rẽ phải đúng nguyên tắc. Nói đơn giản, dù ở giao lộ không có vòng xuyến, khi muốn rẽ trái bạn phải luôn đảm bảo cho xe đi vòng sát tâm điểm của giao lộ mới được rẽ, như thế sẽ tránh được đối đầu trực tiếp với xe cua theo hướng ngược với bạn.
Luôn sử dụng đèn tín hiệu xe.
Nhiều người đi xe máy vẫn giữ thói quen từ thời đi xe đạp, mỗi lần rẽ thì giơ tay xin đường. Xe máy đều có đèn xi nhan dùng để báo hiệu hướng rẽ (dân gian quen gọi là xin đường). Điều khiển xe trên đường bạn chỉ nên đi ở 1/3 phần đường bên phải dành cho mình, cách mép đường (hoặc vỉa hè) bên phải chiều đi 1 đến 1,5 m. Như thế khi đến giao lộ muốn rẽ phải rất thuận lợi. Khi muốn rẽ phải, bạn điều khiển xe áp dần vào phía bên phải chiều đi trước khi đến chỗ rẽ. Ngược lại, khi muốn rẽ trái, bạn phải ra tín hiệu và đưa xe áp dần vào tâm đường. Trong mọi trường hợp dù rẽ phải hay rẽ trái, bạn đều phải nhớ bật xi nhan báo hiệu trước khoảng 10 m rồi mới từ từ điều khiển xe đổi hướng.
Chú ý quan sát người đi trước.
Bạn phải để tâm đến xe chạy phía trước bạn khi đến gần giao lộ, phán đoán họ sẽ đi theo hướng nào để chủ động điều khiển xe của mình. Không phải ai cũng hiểu biết và chấp hành đúng quy tắc giao thông: phải bật đèn xi nhan trước khi đổi hướng xe. Bạn sẽ lúng túng khi người đi phía trước bất ngờ rẽ hoặc thắng xe đột ngột mà không có tín hiệu nào cho bạn biết trước cả. Khi ấy xe của bạn có thể sẽ tông vào xe của người phía trước.
Chú ý đến người già, trẻ em và…chó!
Người già thì tai hay nghễng ngãng, có thể bạn đã bấm còi nhiều lần nhưng họ cứ điềm nhiên rẽ ngang hoặc đi lấn phần đường xe bạn đang chạy đúng luật.
Trẻ em thì chưa có ý thức rõ ràng và không biết sợ nguy hiểm, có thể đang đi bên lề đường rồi bất ngờ chạy ngang đường khiến bạn không xử lý kịp.
Chó là động vật không có ý thức chấp hành Luật giao thông…như người, nên khi tiếng xe máy đến gần sát, nó giật mình phóng ngang đường, tai nạn rất dễ xảy ra…Nhiều người tự gây tai nạn cho mình chỉ vì một con chó.
Nỗi đau còn lại
Tôi có anh bạn đồng nghiệp “ra đi” vì tai nạn giao thông vào đúng độ tuổi trung niên sung mãn nhất của người đàn ông. Gia cảnh của anh là niềm mơ ước của nhiều người: Chồng công chức, trưởng phòng, vợ buôn bán tạp hóa, 3 con hai gái một trai ngoan ngoãn đang tuổi ăn tuổi lớn, học giỏi, hai căn nhà tầng mặt phố, một dùng để mở cửa hàng, một dùng làm nơi ở, một chiếc xe 4 chỗ loại khá “xịn” để chiều chiều anh chở vợ con đi dạo hoặc ngày nghỉ, lễ tết cả gia đình đi ăn sáng, uống cà phê, thăm thú bà con, anh em…Gia đình, bạn bè hết sức ngỡ ngàng và tiếc thương cho sự ra đi đột ngột của anh sau một tai nạn giao thông xảy ra vào khoảng gần 21 giờ đêm mồng 5 tháng 3 năm ngoái tại giao lộ Trường Chinh – U Rê thành phố Kon Tum.
Cũng năm 2012, tai nạn xảy ra giữa một học sinh lớp 12 trường Trung học phổ thông Kon Tum đi xe máy điện với một xe tải chở gạch tại ngã tư Trần Hưng Đạo – Phan Đình Phùng đã cướp đi sinh mạng của em học sinh, đứa con trai duy nhất của một cán bộ Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, để lại nỗi đau khôn cùng cho gia đình, thày cô, bạn bè. Trước nữa, một ngày giáp Tết năm Mão, một cán bộ Y tế tỉnh thiệt mạng vì TNGT tại ngã tư Phan Đình Phùng - Hùng Vương thuộc địa bàn phường Quang Trung, thành phố Kon Tum.
TNGT gây cho xã hội và gia đình có người chẳng may gặp nạn bao hệ lụy đau lòng. Để giảm thiểu TNGT, bạn hãy luôn nhớ và đừng bao giờ chạy quá tốc độ quy định cho từng đoạn đường (đối với giao thông nội thị không được vượt quá 40km/giờ). Người ta đã tính toán một cách khoa học để đưa ra quy định ấy, đảm bảo cho người điều khiển phương tiện tham gia giao thông có thể xử lý được các tình huống bất ngờ trên đường phố có đông người tham gia lưu thông. Mặt khác, hiểu biết và chấp hành nghiêm chỉnh các quy định pháp luật khi tham gia giao thông chính là để bảo vệ tính mạng, tài sản cho bản thân mình và người khác, hạn chế tối đa những điều không mong muốn xảy ra./.
Bài và ảnh: T.B