Đến giờ chị P ở xã Hòa Bình, TP Kon Tum vẫn còn nhớ mãi năm ngoái cả nhà mất một cái Tết sum vầy, ấm áp cũng chỉ vì bia rượu. Chuyện là chồng chị ngay từ ngày 28 Tết, sau khi dự tất niên nhà bà con buổi trưa, chiều đến chuyển sang tất niên xóm, vui bạn bè, bà con, uống quá đà, chạy xe về thì tự ngã… Phải nhập viện, cả nhà túc trực, cơm nước cho anh cả mấy ngày Tết trong bệnh viện. “Năm nay, tôi đã lấy “bài học” từ năm trước ra nhắc nhở anh ấy nhưng xem ra có vẻ khó chị à” - chị P tâm sự.

 

Đúng như chị P tâm sự, khó cũng đúng vì Tết đến Xuân về là dịp để nhà nhà sum họp. Con cháu, anh em lâu lâu mới gặp, nhậu; cả năm làm việc vất vả, cuối năm thư giãn, bà con lối xóm mời nhau đến nhà dự tất niên, cũng nhậu… Mục đích ban đầu thì tốt đẹp là vậy nhưng rồi trong bữa nhậu, không ít người từ uống vì ngoại giao, vì lịch sự chuyển sang uống vì sĩ diện, vì bốc đồng… để rồi dẫn đến không ít mối nguy.

 

Mối nguy trước hết phải kể đến là ngộ độc do bia rượu. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ngoài một số loại rượu có thương hiệu được bày bán (cũng ít được sử dụng) thì loại rượu bán nhiều nhất và tiêu thụ mạnh nhất là rượu tự nấu, rượu pha. Ngoài một số gia đình nấu rượu theo đúng quy trình từ nấu cơm, ủ men rượu, nấu rượu… thì hiện nay vì chạy theo lợi nhuận, nhiều gia đình đã “đi tắt” chuyển sang pha cồn công nghiệp hoặc dùng men hóa học.

 

Chị N - người chuyên nấu rượu ở phường Lê Lợi, TP Kon Tum cho biết: Ngoài rượu pha thì hiện nay nhiều người còn dùng hóa chất hay gọi là “siêu men” để nấu rượu. Dùng men này đỡ phải mất thời gian phơi cơm ra chiếu để rải men lên rồi ủ như trước đây; chỉ cần trộn men với gạo sống, ủ 2 – 3 ngày thì gạo sẽ lên men rồi nấu. Dùng loại men này không chỉ nhanh mà còn nấu ra nhiều rượu, mùi vị vẫn như rượu truyền thống nên nhiều người sử dụng lắm.

 

Cùng với rượu tự pha, tự nấu bằng men hóa chất thì trên thị trường cũng có không ít loại rượu giả mà rượu nếp 29 Hà Nội khiến 6 người tử vong là một ví dụ điển hình. Ngay xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông, tháng 7/2013, đã có 1 người chết và 5 người bị nhập viện mà nguyên nhân cũng từ rượu…

 

“Mối nguy từ miệng”, việc sử dụng rượu bia một cách thiếu kiểm soát trong mấy ngày Tết là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ngộ độc rượu; nhẹ thì váng vất vài hôm để rồi tích tụ dần ảnh hưởng về sức khỏe lâu dài; nặng thì bị ngộ độc, buộc phải nhập viện, dễ dẫn đến biến chứng hôn mê sâu, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

 

 

Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà việc lạm dụng rượu bia trong ngày Tết còn vô cùng nguy hiểm khi tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Người điều khiển phương tiện giao thông sau khi đã uống nhiều rượu, bia thường chạy tốc độ cao, lạng lách, lưu thông không đúng phần đường, không làm chủ được tay lái, phán đoán và xử lý tình huống kém, dễ ngủ gật, thậm chí khi bị lực lượng chức năng kiểm tra còn có hành vi chống người thi hành công vụ. Do vậy, những người điều khiển phương tiện giao thông đã sử dụng nhiều  rượu, bia thì nguy cơ bị tai nạn giao thông cao hơn nhiều so với những người không sử dụng. Theo thống kê của Ban ATGT tỉnh thì trong số các nguyên nhân dẫn đến TNGT có nguyên nhân do rượu bia. Năm 2013, trong tổng số 105 vụ TNGT thì có 8 vụ do sử dụng rượu bia. Tuy nhiên, đó chỉ là “phần nổi” của “tảng băng chìm” vì tình trạng va quẹt, tự ngã nhẹ không phải là hiếm.

 

Mối nguy nữa từ rượu bia là đã xảy ra không ít vụ việc quậy phá, đánh đập nhau. “Rượu vào” thì “lời ra” không chuẩn, không làm chủ được hành vi…; nhiều chuyện đã xảy ra từ lâu nhưng nhân dịp Tết đến Xuân về gặp mặt có tý rượu bia mới đem nhắc lại. Lời qua tiếng lại, nhiều trường hợp say, không làm chủ được hành vi, quậy phá, đánh người gây thương tích, xích mích gây bất hòa, làm mất tình cảm tốt đẹp với người thân, bạn bè, chòm xóm… 

Để có một cái Tết Giáp Ngọ 2014 an toàn, lành mạnh và trọn vẹn, thiết nghĩ, mỗi người nên tự làm chủ bản thân, nhận thức rõ hiểm họa của việc lạm dụng rượu bia. Các cấp, các ngành cũng tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho người dân. Lực lượng Cảnh sát giao thông cần tăng cường hơn nữa công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định về nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện giao thông…

Luật Giao thông đường bộ năm 2008 nghiêm cấm người điểu khiển ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; đồng thời cũng nghiêm cấm người điểu khiển xe mô tô, xe gắn máy có nồng độ cồn vượt quá 50mg/100ml máu hoặc 0,25mg/1 lít khí thở. Nghị định 171/2013/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1-1-2014) cũng quy định: phạt tiền từ 500 ngàn đồng đến 1 triệu đồng đối với người điều khiển xe có nồng độ cồn từ 50-80mg/100ml máu hoặc từ 0,25-0,4mg/1 lít khí thở; phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đối với người điều khiển xe có nồng độ cồn vượt quá 80mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,4mg/1 lít khí thở. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe còn bị xử phạt bổ sung như: bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe, tạm giữ phương tiện…

 

Bài và ảnh: Nguyên Phúc