Theo thông tin cập nhật từ Viện Vật lý - Địa cầu, trong 8 tháng đầu năm 2022 trên địa bàn huyện Kon Plông, đã xảy ra hơn 138 trận động đất (tính đến ngày 24/8/2022). Số liệu thống kê, các trận động đất có cấp độ rủi ro thiên tai từ cấp 0 đến cấp 1, có độ lớn chủ yếu dưới 4,0 độ Richter; riêng trận động đất vào lúc 14 giờ 08 phút 04 giây có độ lớn 4,7 độ Richter - cao nhất từ trước tới nay.

Trên địa bàn huyện có 06 công trình thủy điện, trong đó có 3 công trình có hồ chứa là: thủy điện Thượng Kon Tum, thủy điện Đăk Đrinh và thủy điện Đăk Re và 3 công trình thủy điện có đập, hồ chứa nhỏ, vừa: Thủy điện Đăk Pô Ne, Thủy điện Đăk Lô, Thủy điện Đăk Lô 2.

Công trình thủy điện Thượng Kon Tum cấp I, có tính toán thiết kế động đất cấp 7; Thủy điện Đăk Re cấp I có tính toán thiết kế động đất cấp 7; thủy điện Đăk Đrinh cấp công trình cấp I có tính toán thiết kế động đất cấp 8.

Trên địa bàn huyện có 125 công trình thủy lợi, 02 hồ chứa, 23 đập dâng. Qua kiểm tra của các ngành chức năng, các công trình trên địa bàn huyện vẫn đảm bảo an toàn không bị ảnh hưởng động đất xảy ra.

Trên địa bàn huyện chủ yếu là đường giao thông nông thôn loại B với kết cấu mặt đường là bê tông xi măng dày từ 16-18cm. Đường quốc lộ 24 đoạn từ xã Hiếu đến trung tâm huyện có chiều dài khoảng 30km là đường cấp III, với kết cấu mặt đường bê tông nhựa, các công trình cầu trên đường là cầu bê tông dự ứng lực. Đoạn còn lại từ xã Hiếu đến Pờ Ê khoảng 20Km là đường cấp IV miền núi. Đường Trường Sơn Đông, đường tỉnh lộ 676 với quy mô cấp IV, kết cấu mặt đường chủ yếu là bê tông xi măng, các công trình cầu trên đường là cầu bê tông dự ứng lực.

Các công trình khác như trụ sở làm việc của các cơ quan, trường học được thiết kế cấp III. Phòng ở học bán trú (103 phòng với 690 học sinh bán trú) các công trình này chủ yếu là công trình cấp VI. Các công trình này khi thiết kế chưa tính đến tác động của động đất đến công trình.

Đối với các công trình nhà của Nhân dân: Nhà ở khu vực trung tâm huyện chủ yếu là nhà cấp IV được xây dựng bằng gạch, trụ móng bằng bê tông. Nhà ở của Nhân dân tại các thôn, làng đa số làm bằng gỗ, các kết cấu liên kế với nhau bằng liên kết mềm chỉ đạt 03 cứng không xác định được cấp. Đối với các loại công trình có kết cấu cứng khi xảy ra động đất với cấp độ lớn sẽ tạo ra hiện tượng nứt vữa, nứt bê tông… nếu cường độ động đất lớn sẽ sập đổ.

Ông Nguyễn Tấn Liêm, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh cho biết, trước tình hình tần suất các trận động đất ngày tăng, đơn vị sẽ giám sát chặt chẽ quá trình vận hành của thủy điện Thượng Kon Tum và phối hợp với Viện Vật lý Địa cầu để lắp đặt ba Trạm quan trắc tại khu vực này. Từ đó sớm đưa vào hoạt động các Trạm quan trắc để đưa ra những cảnh báo chính xác về tình hình động đất, giúp người dân biết để phòng tránh, không còn hoang mang, lo sợ.

“Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh đã đề nghị Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai tổ chức những buổi diễn tập về các kỹ năng phòng, tránh khi xảy ra động đất để các đơn vị và người dân vùng tâm chấn chủ động, bảo đảm an toàn cho người và tài sản; đồng thời, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Sở Công Thương theo dõi việc tích nước của thủy điện Thượng Kon Tum và rà soát, theo dõi, đánh giá thường xuyên tình hình an toàn hồ đập. Sở Xây dựng tiếp nhận và hướng dẫn người dân xây dựng, sửa chữa nhà ở theo đúng quy định đối với khu vực xảy ra động đất; qua đó, đảm bảo ổn định cuộc sống, giúp người dân yên tâm sản xuất” – Ông Nguyễn Tấn Liêm thông tin thêm.

Trước tình hình diễn biến của động đất, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản  chỉ đạo các sở, ban ngành và địa phương, đặc biệt là huyện Kon Plông.

Trong đó, thường xuyên, theo dõi chặt chẽ tình hình dư chấn động đất trên địa bàn; kịp thời phát hiện, thông tin về động đất và dư chấn do động đất; hướng dẫn kỹ năng ứng phó, ổn định tâm lý cho Nhân dân trên địa bàn; chỉ đạo triển khai lực lượng, phương tiện hỗ trợ cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả (trong trường hợp xảy ra sự cố) để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân trên địa bàn. 

Tăng cường công tác kiểm tra các công trình hồ đập thủy lợi, thủy điện kịp thời phát hiện và đề nghị các chủ đập thủy lợi, thủy điện khắc phục sự cố, hư hỏng (nếu có) để đảm bảo an toàn cho công trình trong quá trình khai thác vận hành; kiểm tra công tác vận hành, điều tiết các hồ chứa thủy điện, giảm tích nước hồ chứa thủy điện để an toàn hồ đập, chuẩn bị phương án, sẵn sàng lực lượng, phương tiện triển khai công tác tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả khi có yêu cầu.

Tổ chức khảo sát, xác định và chuẩn bị các khu vực sơ tán an toàn cho Nhân dân; chủ động xây dựng kế hoạch sơ tán dân của từng thôn, làng và sẵn sàng triển khai thực hiện khi có động đất; Dự trữ lương thực, thực phẩm, các nhu yếu phẩm, thuốc y tế đảm bảo cho công tác cứu trợ nhân dân trong khu vực bị động đất; Có kế hoạch chuẩn bị lực lượng tại chỗ (Đội xung kích Phòng chống thiên tai) để hỗ trợ kịp thời Nhân dân bị thương vong, mất tích trong vùng bị động đất.

Đồng thời, có kế hoạch huy động với các lực lượng vũ trang hỗ trợ trong công tác tìm kiếm cứu nạn khi động đất có cường độ lớn, xảy ra trên phạm vi rộng; Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn cho nhân dân các kỹ năng phòng, tránh động đất; rà soát cập nhật bổ sung sự cố động đất vào trong phương án ứng phó với thiên tai của các địa phương, đơn vị.

Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cơ quan thường trực về phòng chống thiên tai) đã có văn bản  tuyên truyền phổ biến sổ tay kiến thức về động đất, hướng dẫn cho nhân dân các kỹ năng phòng, tránh động đất; UBND huyện Kon Plông đã chỉ đạo các xã, phường, thị trấn phổ biến sổ tay kiến thức về động đất, cung cấp tờ rơi đến tận người dân để biết, chủ động phòng tránh, vận động nhân dân trong khu vực bị ảnh hưởng động đất để ổn định tư tưởng tránh hoang mang.

Dương Nương