Đề án xác định mục tiêu tổng quát là: Tổ chức xây dựng Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trở thành dấu mốc quan trọng hằng năm trong đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng với những hoạt động thiết thực nhằm tôn vinh sự giàu đẹp của tiếng Việt, nâng cao nhận thức về ngôn ngữ và văn hóa dân tộc đối với kiều bào trên toàn thế giới và bạn bè quốc tế, đặc biệt là thế hệ trẻ; lan tỏa mạnh mẽ tình yêu tiếng Việt, trở thành động lực thúc đẩy phong trào dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng, qua đó góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống dẫn tộc; đặt nền tảng cho giai đoạn mới về phát triển vị thể tiếng Việt trên nhiều lĩnh vực giáo dục cộng đồng. Thông qua việc tôn vinh ngôn ngữ dân tộc, góp phần xây dựng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ổn định, đoàn kết, vững mạnh, tích cực đóng góp cho quê hương, đất nước; thúc đẩy việc công nhận cộng đồng người Việt là một dân tộc thiểu số chính thức tại những địa bàn có đông người Việt sinh sống.

Các mục tiêu cụ thể: (1) Nâng cao ý thức của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với tiếng Việt, tôn vinh vẻ đẹp, giá trị của tiếng Việt trong cộng đồng. (2) Động viên, khuyến khích và tôn vinh các cá nhân, tổ chức, hội đoàn đã có đóng góp tích cực trong việc gìn giữ và lan tỏa tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; duy trì sử dụng tiếng Việt trong gia đình người Việt Nam ở nước ngoài trong sinh hoạt giao tiếp hàng ngày của gia đình; lan tỏa tiếng Việt đến người nước ngoài. (3) Tạo động lực nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng; thúc đẩy chính quyền sở tại và các thiết chế giáo dục đưa tiếng Việt vào giảng dạy tại các cơ sở giáo dục ở các địa bàn có đông người Việt Nam; hỗ trợ các trường đại học, viện nghiên cứu đang có khoa hay bộ môn giảng dạy và nghiên cứu tiếng Việt phát triển mạnh hơn nữa việc nghiên cứu, giảng dạy và truyền bá tiếng Việt. Thúc đẩy việc đưa tiếng Việt thành ngoại ngữ chính thức bên cạnh các ngoại ngữ khác ở các địa bàn đang có nhiều thuận lợi. (4) Thu hút thêm các nguồn lực trong nước hỗ trợ các hoạt động dạy, học, duy trì tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt là các chuyên gia, giáo viên, thế hệ trẻ, thân nhân kiều bào.

Thời gian triển khai: Đề án được triển khai trong giai đoạn 2023 - 2030, đồng thời với Chiến lược Ngoại giao văn hóa đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2013/QĐ-TTg ngày 30 tháng 11 năm 2021. Các hoạt động hướng tới Ngày Tôn vinh tiếng Việt sẽ được triển khai trong cả năm và có thể tổ chức lồng ghép vào các dịp lễ hội, kỷ niệm các ngày lễ trọng đại của đất nước.

Đối tượng: (i) Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trên toàn thế giới, nhất là thế hệ trẻ; chú trọng triển khai Đề án tại các địa bàn có đông người Việt Nam sinh sống và các địa bàn mà tiếng Việt và văn hóa Việt có nguy cơ bị mai một. (ii) Các chuyên gia giáo dục, giáo viên dạy tiếng Việt, sinh viên, thế hệ trẻ trong nước quan tâm đến hoạt động văn hóa, xã hội, giảng dạy, giao lưu ngôn ngữ, các thân nhân của kiều bào. (iii) Người nước ngoài trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam có thiện cảm, đang sử dụng và có nhu cầu sử dụng tiếng Việt.

Hình thức triển khai

Thông qua các kênh: các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, kết hợp với các hoạt động tổ chức trong nước, lồng ghép vào các hoạt động của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài; lồng ghép với các hoạt động của các hội đoàn người Việt Nam ở nước ngoài; đảm bảo tiết kiệm, tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, đồng thời phát triển các nền tảng số, mạng xã hội tạo điều kiện cho người Việt Nam ở nước ngoài dễ tìm kiếm và theo dõi.

Kết hợp với các cơ sở giáo dục giảng dạy và đào tạo tiếng Việt, văn hóa Việt trong nước, các hoạt động của thanh niên trong việc hỗ trợ, kết nghĩa các bạn trẻ trong giao lưu văn hóa, giao lưu ngôn ngữ, các hoạt động của các hội đoàn liên quan đến thân nhân kiều bào, khuyển học (Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài, Hội khuyến học, Hội đồng hương, Hội Ngôn ngữ học Việt Nam...).

Huy động sự tham gia của các địa phương, tổ chức các hoạt động tôn vinh tiếng Việt luân phiên tại các địa phương; tạo điều kiện để các địa phương đưa các tác phẩm văn hóa, nghệ thuật truyền thống đặc sắc của địa phương gắn với sử dụng và làm phong phú tiếng Việt nhằm giới thiệu, quảng bá đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Lồng ghép các nội dung về tôn vinh tiếng Việt, khuyến khích sử dụng tiếng Việt trong việc ban hành, triển khai các hoạt động của các địa phương nhằm xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch; các hoạt động ngoại giao văn hóa, thể thao; các hoạt động hợp tác, thu hút về khoa học, công nghệ... trong nước và tại các nước trên thế giới.

Nhiệm vụ, giải pháp chính

Hằng năm tổ chức Ngày Tôn vinh tiếng Việt 08/9 nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài về tiếng Việt, tôn vinh vẻ đẹp, giá trị của tiếng Việt trong cộng đồng, tổng hợp, đánh giá về tình hình, nhu cầu sử dụng tiếng Việt, khuyến khích kiều bào tìm hiểu về ngôn ngữ, văn hóa Việt Nam;

Nhân dịp Ngày Tôn vinh tiếng Việt hằng năm, Bộ Ngoại giao phổi hợp với các bộ, ngành, cơ quan (Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài, Hội Ngôn ngữ học Việt Nam ...), các địa phương tổ chức chương trình “Tri ân” ghi nhận, động viên các cá nhân, gia đình, tổ chức, hội đoàn có đóng góp tích cực trong phong trào giữ gìn và lan tỏa tiếng Việt trong cộng đồng. Đồng thời tri ân và ghi nhận những đóng góp của các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, giáo viên, thanh niên và thân nhân kiều bào trong nước có sáng kiến, đóng góp cho hoạt động phát triển, duy trì tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Chính thức ra mắt Cổng thông tin phục vụ Kênh đào tạo trực tuyến tiếng Việt cho người Việt Nam ở nước ngoài do Đại học Quốc gia Hà Nội chủ trì và điều phối.

Đẩy mạnh công tác thông tin, quảng bá trong và ngoài nước hưởng ứng Ngày Tôn vinh tiếng Việt.

Thủ tướng Chính phủ giao

Bộ Ngoại giao: (i) Chủ trì, phối hợp với các bộ, ban, ngành, cơ quan, địa phương, các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tổ chức triển khai Đề án. (ii) Căn cứ vào nguồn ngân sách nhà nước được giao hằng năm để thực hiện Đề án, Bộ Ngoại giao xây dựng kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ, tổ chức triển khai thực hiện Đề án. Việc sử dụng kinh phí để thực hiện Đề án bảo đảm tuân thủ theo đúng các quy định hiện hành của Nhà nước. (iii) Chủ trì hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, tổng hợp tình hình thực hiện và định kỳ báo cáo Chính phủ. Chủ trì đánh giá sơ kết định kỳ, tổng kết công tác triển khai Đề án để điều chỉnh Đề án phù hợp với thực tiễn từng thời điểm và khu vực, địa bàn.

Các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài: chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức, cá nhân ở sở tại triển khai kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ trong khuôn khổ Đề án; nghiên cứu, tham mưu cho các cơ quan trong nước về việc tổ chức các hoạt động tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Các Bộ, ngành liên quan triển khai thực hiện các nội dung theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Ủy ban nhân dân các tỉnh và thành phố: (i) Phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan tổ chức các hoạt động trong khuôn khổ Đề án. (ii) Ủy ban nhân dân các tỉnh và thành phố tại các địa phương có đông cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài nghiên cứu, tổ chức các hoạt động của địa phương có nội dung tôn vinh văn hoá và ngôn ngữ dân tộc nhằm hưởng ứng Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, khuyến khích, hỗ trợ tổ chức các hoạt động văn hóa của kiều bào. (iii) Nghiên cứu xây dựng các sản phẩm văn hóa, thơ ca, văn học nghệ thuật đặc trưng của địa phương, góp phần lan toả giá trị nhân văn và sự giàu đẹp của tiếng Việt./.

                                                                                                Trịnh Minh